Melek Yüz

 Otto Preminger sayesinde hukuku bir terim olan 'Double Jeopardy' nin ne olduğunu öğrendim. Türkçe'ye çevirince 'çifte tehlike' anlamına gelsede burada bir suç karşısında yargılanan bir sanığın aynı suç şüphesiyle tekrar yargılanamamasıdır.

 Mahkeme burada delil durumunun değişmesini dikkate almayarak ona rağmen kararında sabit kalması enteresan ve değişik bir olgu. Bu kural daha çok Kanada, Meksika ve Amerika Birleşik Devletlerinde uygulanmaktaymış.

Gelgelelim filme, Otto Preminger filmlerini bilenler filmde ana karakterlerin tanıtılmasından sonra olayları bir cinayet takip eder, ardından dava süreci başlar ve final dramatik bir son ile bağlanır.
İlginç kısım ise bu filmde neyin nasıl gelişeceğini tahmin edemiyorsunuz. Herşey çok belirgin ve bariz gibi görünüyor ama gelişmeler klişelerden ayrılıp çok farklı bir yönde yol alıyor. Jean Seymour'un oyunculuk etkisi bunda büyük, pişmanlık, suçluluk ve masumiyet arasında bir karakter oynuyor. Diane evin zengin kızıdır, babası tekrardan evlenmiş ama kızı bir türlü üvey anneyi kabullenemiyor. Robert Mitchum ise geçici olarak ambulans şöförü görevindeyken Tremayne ailesinin küçük kızınla, üvey anne gazdan zehirlendiği zaman tanışır. Aralarında değişik bir aşk ilişkisi oluşur ve melek yüzlü Diane (femme fatale) artık Frank'in peşini bırakmayacaktır.

Bilimkurgu Klasikleri

Capitaine Flam ya da Captain Future ismiyle gösterime giren bu bilimkurgu anime klasiği gayet orjinal bir soundtracke sahip.


Dark Star (1974)

John Carpenter'in bu filmi varoluş felsefesi ( existentialism) üzerine mizansen özellikler taşımaktadır.

Rebecca (1940)

veya Manderlay malikanesinin gizemi

Alfred Hitchcock ingilitere'de çektiği filmlerle ses getirmeye başlayınca Rebecca'yı çekmek için Amerika'ya gitti. Yanında da kaliteli bir ingiliz oyuncu kadrosu götürdü. Laurence Olivier hiç tartışmazsız zamanının başarılı oyuncularından. Ne kadar klasik ingiliz edebiyat eseri varsa Laurence Olivier orada, Aşk ve Gururdan tutun, Hamlet'ten her telden çalan, tiyatro kökenli bir oyuncudur. 


Asıl genç kızı canlandıran Joan Fontaine harika bir performans sergilemiş ki oyunculuğu oldukça doğal buldum.

Zengin bir bayanın kişisel hizmetçisini oynayan Joan Fontaine sosyete zengini, yakışıklı ama kalbi kırık Mr. de Winter’le tanışır. Tanışmanın ardından tatilini bir talihsizlik sonucu hasta yatağında geçirmek zorunda kalan orta yaşlı Mrs. Van Hopper, de Winter’in acı dolu geçmişini bizimle paylaşır. De Winter’in güzel, sosyetede herkes tarafından sevilen, kusursuz, hayat dolu eşi Rebecca, trajik bir yelkenli kazasında boğularak ölmüştür. Film, sahnede asla göremeyeceğimiz ama ismi geçtikten sonra bizden hiç ayrılmayacak olan Rebecca hayaletini önce gizler ve kısa süren bir aşk masalına dönüşür. Güzel hizmetçi, Mrs. Van Hopper’ın da hasta olmasıyla eline geçirdiği tüm boş vakitleri de Winter’le geçirmeye başlar ve bu ilişki Mrs. Van Hopper’a bir hizmetçiye mal olur. Çünkü sisler içindeki saraydan bozma İngiliz malikanesi Manderley’in yeni hanımı genç bayan Mrs. de Winter olacaktır. (alıntı: sanatlog)




Filmi değilişk bölümlere ayırmak mümkündür. İlk olarak genç kız ve de Winter arasındaki tanışma ve aşık olma fasılına tanık oluyoruz, sonraysa Joan Fontaine evin hanımı olarak Manderlay malikanesine gidiyor ve orada bir hizmetçi ordusuyla karşılaşıyor. Hizmetkarların başında kafadan biraz kontak olan Mrs. Danvers var, kendisini görünce ne demek istediğimi anlayacaksınız.

<><><><><><><><><><> <><><><><><><><><><> <><><><><><><><><><>

Bayan Danvers, baş hizmetkar

Bizim kız iyi niyetli ve altın kalpli ama Manderlay malikanesinde bazı nahoş şeyler oldu ki kızımız araştırmalarına başlar ve Rebecca etrafında dönen gizemin etkisi onu da sarmalamaya başlar.  Filmdeki gizem kendini gayet net hissetiriyor, öyle puslu bir atmosfer yok. Uzun film süresine rağmen hiç sıkılmıyorsunuz. Fakir kız zengin eve gelin olarak gelir. Bu açıdan bizim Türk filmlerinin hikayelerine benziyor ama Hitchcock söz konusu olunca hep fazlası olur. Rebecca başlarda bir hayalet hikayesini andırsada içinde psikolojik öğeler barındıran sıkı bir polisiye filmidir.


Yalnız Laurence Olivier zatın zaman zaman o yapmacık öfke nöbetlerine biraz söylendim ama adama hak vermek lazım kendisi ingiliz, bizim gibi eksantrik bir güneyli değil, yani tekme tokat olaya girişmiyor.

1961 yılından seçtiklerim

Whitney Houston

Yaşadığım her günün
En iyi şeyimi verceğim bir gün olmasını istiyorum
Ben sadece bir taneyim ama yalnız değilim
En güzel günüm henüz bilinmiyor
Zevki tadacak her kazanç için kalbimi kırdım
Acıya göğüs gerdim
Ayağa kalkar ve düşerim
Gene de bütün bunların sayesinde bu(acı) fazla kalır
Zaman içinde bir an istiyorum
Olabildiğimi zannettiğim şeyden daha fazlasını olduğum
Bütün hayallerimin uzakta bir kalp atışı olduğu
Ve cevapların tamamen bana bağlı olduğu..(bir an istiyorum)
Zaman içinde bana kaderle yarıştığım bir an ver
Böylece zamanın şu anında
Sonsuzluğu hissedeceğim,hissedeceğim
En iyi olmak için yaşadım

Hepsini istiyorum,daha azı için zaman yok Planları hazırladım
Şimdi burada fırsatı ellerime koy
Zaman içinde bana bir an ver
Olabildiğimi zannettiğim şeyden daha fazlasını olduğum
Bütün hayallerimin uzakta bir kalp atışı olduğu
Ve cevapların tamamen bana bağlı olduğu..(bir an istiyorum)

Zaman içinde bana kaderle yarıştığım bir an ver
Böylece zamanın şu anında
Sonsuzluğu hissedeceğim,hissedeceğim

Ömür boyu kazanan sensin
Zaman içindeki şu anı yakalarsan eğer
Onu parlat
Zaman içinde bana bir an ver
Olabildiğimi zannettiğim şeyden daha fazlasını olduğum
Bütün hayallerimin uzakta bir kalp atışı olduğu
Ve cevapların tamamen bana bağlı olduğu..(bir an istiyorum)
Zaman içinde bana kaderle yarıştığım bir an ver Böylece zamanın şu anında
Özgür olacağım,olacağım,olacağım
Özgür olacağım

(artık özgürsün sevgili Whitney..<3)

Oscar'da Nostalji Rüzgarı

Bu yıl Oscar ödüllerine nostaljik havasıyla geçmişi anlatan filmler vuracak gibi... Mesela The Artist filmi bir sessiz sinema artistin zamanın değişmesiyle nasıl etkisiz kaldığını anlatmaktadır.  Dünkü amatörler sesli filmle başarıya koşarken değişime ayak uyduramayan sessiz film sanatçıların bocalaması konu olarak ele alınmış lakin karamsar bir hava çzmekten ziyade yüzümüzde bir tebessüm bırakmayı tercih ediyor film.

Şahsen The Artist filminin performanslarını abartı olarak görüyorum. Bu denli belirgin mimik ve davranış biçimlerinin sergilenmesi ve tekrarlanması büyük ihtimalle yönetmenin konseptinde yer aldığı içindir, hani sessiz sinemadan sesliye geçişini vurgulamak açısından ön plana çıkarılmıştır lakin kurguyu hiçte yenilikçi bulmadım. Sunset Bulvarın temasını, Yaşamın Renkleri filmine benzer süprizleri ve son olarak The Aviator filmindeki yalnızlık duygusunu alarak karşımıza maydonozu eksik bir yayla çorbası gibi getirildiğini düşünüyorum. Film kötü değil ama abartılacak bir yanı da yok bana göre. Yağmur Altında gibi tekrar tekrar izlenilecek bir eserde değil üstelik. Ödül töreninden sonra bu filmin tozlu raflarda yerini alması hiçte uzak bir ihtimal değil.

Başka nostaljiyle dövünen bir film Woody Allen'in Parisli Geceler filmi...Woody bu sefer 1920'nin Paris'ine kafasını takmış. Woody yine yapacağını yaptı ve hoş bir film çekmeyi başardı. Owen Wilson'u pek sevmeme rağmen bu rolüyle gözüme baya bir sempatik göründü.

Filmin ilginç yanı Paris'i hem şimdiki zamanda hem geçmiş zamanda göstermesi diyebiliriz ve sadece Paris değil, karakterlerin ve sanatçıların yarattığı sanatsal aura, tarih kokan gezintileri ve enteresan ilişkiler bu ambiyansa dahil. Şimdiki zamandan memnun kalmayan insanların, ben yanlış zamanda dünyaya gelmişim...şu zamanda yaşamalıydım, o zaman herşey güzel olurdu fikri film boyunca irdeleniyor diyebiliriz. Hayallerin ve ilhamın gerçekliğe nasıl bir renk kattığını görebiliyoruz ki bu hayallerimizden uzaklaştırmak isteyen kişilerden yolların ayrıldığının da o gerçekliğin bir parçası olduğunu idrak ediyoruz. Bazen yağmur altında yürümek güzeldir.

Yılın en iyi filmlerden biri de hiç kuşkusuz The Help tir. Viola Davis ve Octavia Spencer, her ikisi de olağanüstü bir oyunculuk ortaya koysalarda Kathryn Stockett'in kitabı başlı başına harika  bir eser.

Amerikan'ın özgürlük ve bağımsızlık savaşı bitmiş ama sihayi vatandaşları Mississipi gibi eyaletlerde hala üçüncü sınıf vatandaşı muamalesi görmektedir. Elbette yine mi ırkçılık teması diyeceksiniz ve bir yadırgama içine girebilirsiniz. Ancak filmin eleştirileri bana çok doğal ve samimi geldi, hikayede bir o kadar gerçekçi. Siyahi dadı ve hizmetkarlarn gözünden Amerikan burjuva sınıfını görmek ve evlerinde nasıl bir yaşam sürdüklerini görmek hem eğlenceli hem üzücüydü. Trajikomedi sınıfında en iddialı filmlerden biri, kalben sevdiğim bir film olmuştur.

Gelgelelim Savaş Atı (War Horse) filmine, Spielberg'in fikri bir atın gözlerinden I.Dünya savaşını yansıtmak olsada film oldukça yetersiz kalıyor. Atı yetiştiren çocuk ve atımız arasındaki bağlılık tüm hayvanseverleri yüreklendirmiş olabilir ama eskiden çevirilen Lassie filmlerin klasına bile yaklaşamadığını düşünüyorum, ki bana göre heyecansız ve klişelerle bezeli bir serüvenle karşılaştım. Steven Spielberg'in şöyle böyle  biraz duygu sömürüsü yaparakta, filmde barış mesajların verilmesiyle bir yere varılamayacağı görülüyor. Eskimiş bir zihnin eseri gibi duruyor War Horse. Bazı yerlerde sinematografi adına güzel kareler yakalanmış ama hikaye bana göre sönük. Yalnız atın kaçışı fena değildi ve küçük kızla tanışması.

Nihayet Hugo filmini izleme şansını buldum ve fantastik sinemanın yaratılışı ve doğuşuna karşı bir saygı duruşu niteliğinde olduğunu farkettim. Scorsese Hugo Cabaret'nin hikayesini anlatarak bir nevi ilk film yapımcılardan George Melies'nin hayatını da anlatmış oluyor. Biraz sabır isteyen bir yapım olduğu için bazılarınız sıkılabilir ama bence güzel bir hikaye idi. Çocuk oyuncuların performansları da hoştu. Çocukların macera ruhu bana biraz Yukarı Bak animasyonunu hatırlattı. Hoş bir hikaye, ancak en iyi film Oscarını sırtlayabilecek kadar iyi değil. Ne kadar güzel çekilmiş olsada sonuçta yinede bir çocuk filmi olarak karşımızda. Söylemeden edemiyeceğim, Chloe Moretz'in oyunculuğunu bu filmde de beğendim. Scorsese sinema tarihinin geçmişini anarak bir nevi The Artist gibi sinemanın kökleri karşısında eğilmiş lakin The Artist sanat ve fikir açısından ödül için önde görünüyor.

Oscar gecesinden evvel 'My Week With Marylin' filmini de izleyerek Colin isimli bir gencin Prens ve Şovkızı filmin çekimleri sırasında Marylin Monroe ile beraber bir hafta geçirme şansını bulmasıyla Marylin hakkında kendi izlenimlerini bize aktarmasını gayet hoş buldum.

Yalnız Michelle Williams'in yüzünü bir türlü Marylin Monroe'nun simasına yakıştıramadığım için filme bir türlü ısınamadım. Hiç şüphesiz Bayan Williams iyi bir Marylin performansı ortaya koymuş, mimikler ve davranışlarıda iyi ezberlemiş, ancak kendisini tatlı bulmak imkansız, zira o Marylin değil. Uzaktan belki yüzü seçilmeyebilir ve filmin atmosferi de gayet güzel sayılabilinir. Ne yazık ki biraz heyecansız ve yavaş bir film olduğunu düşünüyorum, onun için daha Marylin'i merak edenlere hitap edecek bir biyografi kesidi bu film.


Geçmişin gizemli rüzgarınla ilgilenen başka bir Oscar adayı Meryl Streeptir. Zamanının demir leydisi Magaret Thatcher'i canlandırarak iyi bir iş çıkarttığı söyleniyor ama fragmanlarda gördüğüm kadarıyla Streep abartılı bir oyun seçmiş, bu da benim tarzıma hiç uymuyor. Oscarı bu performansnla zorlasada, umarım Viola Davis heykelciği kucaklar, artık ne olacağını hep beraber göreceğiz.

Hitchcock List

Marnie filminde Alfred Hitchcock sette Tippi Hedren'i havaya sokuyor.

• Torn Curtain  (1966): Acımazsız Stazi casuslarının eline kim düşmek ister. Soğuk savaşın siyasi yansıması...
• Marnie (1964):  Birinin saplantılı objesi olmak gerçekten korkunç bir duygudur...
• Spellbound (1945): İnsan psikolojinin derinliklerine bir gezi 
• The Man Who Knew To Much (1975): Biri çocuğunuzu kaçırırsa ne yaparsınız?
• Rear Window (1954) : Çok falza merak kediyi öldürür ve muhteşem bir Grace Kelly...
• North To Northwest (1959): Mısır tarlası üzerinde uçan ilaçlama uçağını kim unutabilir ki...
• Vertigo (1958): Boşuna dememişler merhametten maraz doğar.
• Rope (1948): Kendine fazla güvenen iki öğrenci ve kanlı ziyafet
• Strangers On A Train (1951): İnsanlardan kurtulma sanatı
• Rebecca (1940): Manderlay malikanenin gizemi
• The Birds (1963): Ve gün gelecek kuşlar kafamıza taş yağdııracak.
• The Trouble With Harry (1955): Bir Ölünün potresini çizerseniz...
• To Catch A Thief (1955): Bir hırsızı sevmek, ihtiras ve intikam
• Shadow Of A Doubt (1943)
• The Wrong Man (1956)
• Notorious (1946): Kurtların önüne yem olarak sunulmak...
• Dial M For Murder (1943): Kusursuz Cinayetin kusurları...
• 39.Basamak (1935) - 39 Steps
• Psycho (1960) - Sapık: Şizofren filmlerin atası